In Nederland leven ongeveer 14.000 tot 17.000 mensen met de diagnose dementie op jonge leeftijd, zo'n 5-6% van het totaal aantal mensen met dementie. We spreken van jong als de ziekteverschijnselen starten voor het 65e levensjaar. Dementie in een vroege levensfase brengt specifieke problemen met zich mee, op het gebied van relaties, gezin en werk, maar ook in de toegang tot passende professionele zorg en ondersteuning.

Vanuit zijn leeropdracht richt Christian Bakker zich op deze doelgroep. Zijn leerstoel wordt gefinancierd door het Kenniscentrum Dementie op Jonge Leeftijd en inhoudelijk ondersteund door Alzheimer Nederland, die hiermee meer aandacht willen vestigen op de zorg voor en ondersteuning van deze bijzondere doelgroep. De mede door Bakker opgestelde Wetenschapsagenda Dementie op Jonge Leeftijd focust op verschillende pijlers van dementie op jonge leeftijd, waaronder onderzoek naar de ontstaansmechanismen en preventie. Bakker zelf richt zich in het bijzonder op de verbetering van de zorg en ondersteuning in de periode na de diagnose, en hoe deze het beste kan worden georganiseerd.

Onderzoekslijnen

Dit doet Bakker binnen drie onderzoekslijnen, met elk een eigen focus. Allereerst onderzoekt hij persoonsgerichte interventies gericht op de ondersteuning van jonge mensen met dementie zelf om een balans te vinden of te behouden in het leven met dementie. Bakker: ‘We kijken hierbij bijvoorbeeld hoe iemand kan blijven deelnemen aan het arbeidsproces, de behandeling van de gedragsmatige symptomen van de dementie of hoe iemand te ondersteunen bij het vinden van een passende en zinvolle daginvulling. Bestaande interventies zijn vooral ontwikkeld met de wensen en behoeften van ouderen in het achterhoofd en sluiten niet aan bij wat bij dementie op jonge leeftijd nodig is.’

Daarnaast onderzoekt Bakker manieren waarop tijdens de verschillende fasen van het zorgtraject gezinsleden zo goed mogelijk toegerust kunnen worden om passende ondersteuning te bieden aan de persoon met dementie op jonge leeftijd. ‘Hierbij kijken we naar thema’s als zorggebruik en ervaringen hiermee, proactieve zorgplanning en gezamenlijke besluitvorming in een gezinscontext en de ontwikkeling van aandoening specifieke interventies’, aldus Bakker.

Tot slot richt Bakker zich op de organisatie van de gezondheidszorg voor deze doelgroep: ‘Dementie op jonge leeftijd komt weinig voor en vraagt specialistische zorg die je eigenlijk alleen kunt bieden vanuit centra die expertise hierin hebben opgebouwd. Daardoor heeft niet iedereen toegang tot passende zorg en ondersteuning. Dat zou wel moeten. Daarom is onderzoek gericht op de ontwikkeling van netwerkzorg belangrijk. Met meer samenwerking in de regio kan de juiste expertise zo dicht mogelijk bij de mensen worden gebracht.’

Loopbaan

Christian Bakker studeerde Psychologie aan de Universiteit Leiden, waarna hij in 2013 promoveerde aan de Radboud Universiteit op onderzoek naar dementie op jonge leeftijd (titel proefschrift: “Young-onset Dementia, care needs & service use”). Daarna trad hij in dienst van het Radboudumc als senior onderzoeker en programmaleider Dementie op jonge leeftijd. Tevens werkt hij als GZ-psycholoog binnen het Expertisecentrum Dementie op jonge leeftijd van zorgorganisatie Groenhuysen. Bakker is bestuurslid van het Kenniscentrum Dementie op Jonge Leeftijd met als aandachtsveld ‘verbinding praktijk en wetenschap’ en voorzitter van de wetenschappelijke raad van het kenniscentrum. Bakker is verbonden aan de afdeling Eerstelijnsgeneeskunde van het Radboudumc en Universitair Kennisnetwerk Ouderenzorg Nijmegen (UKON). Bakkers benoeming tot bijzonder hoogleraar gaat in per 1 juli 2024, voor een periode van drie jaar.